Türkiye'nin 139 milyon tonluk tarımsal üretimiyle Avrupa'da birinci olduğunu ve birçok üründe olduğu gibi buğdayda da üretimin iç tüketimi karşılayacak düzeyde olduğunu belirten Tarım ve Orman Bakanımız İbrahim Yumaklı TMO’nun hububat alımlarıyla alakalı olarak “Bugün itibarıyla TMO, üreticilerimizden yaklaşık 29 milyar lira değerinde 3,3 milyon ton ürün aldı, bunun 6,5 milyar lirasını ödedi. Ortalama 20-25 günlük periyotlarda ödemelere devam ediyoruz." dedi.
AAtölye'de Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'na konuk olan Yumaklı, gündeme ilişkin soruları cevapladı, değerlendirmelerde bulundu.
Yumaklı, Tarım Kanunu'nda yapılan değişiklikle planlı üretime geçildiğini ifade ederek, üretim planlamasında teknik komitelerin kurulduğunu ve komitelerin raporlarını mayıs sonu itibarıyla bitirdiğini söyledi.
Analiz aşamalarının devam ettiğini anlatan Yumaklı, "Eylül ayından itibaren bitkisel üretimle ilgili üretim planlaması stratejik öneme sahip 13 üründe başlayacak. Bu 13 ürün, hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve ülkemiz için önemli bir iki tane sembolik önemi olan ürün." diye konuştu.
Bu ürünleri hem üreten hem de tüketenin kazanacağını vurgulayan Yumaklı, üretimin sürdürülebilirliğini ve daimi olmasını sağlamak için "Bu yıl şu ürünü ektim de para etmedi" sözünü ortadan kaldıracaklarına dikkati çekti.
Bitkisel üretim desteklerini aynı hayvansal üretimde olduğu gibi açıklayacaklarının altını çizen Yumaklı, üreticilerin 3 yıl boyunca önlerini görmelerini amaçladıklarını dile getirdi.
Yumaklı, sözleşmeli üretimle gri alanların azalması, ekilmeyen veya işlenmeyen arazilerin işlenmesi için başka yasal düzenlemeler olacağına işaret etti.
"PİYASA REGÜLASYONU İÇİN NE GEREKİYORSA YAPARIZ"
Bakan Yumaklı, ithalat eleştirilerine de cevap vererek, ithalatın toplam içerisinde küçük bir oran olduğunu dile getirdi.
Bu ithalatın da regülasyon için yapıldığını anlatan Yumaklı, şunları kaydetti:
"İster bitkisel ister hayvansal üretim olsun, bunların muadili ya da alternatifi değil. Bu, birbiriyle kesinlikle karıştırılmasın. Piyasa regülasyonu için ne gerekiyorsa yaparız. Bunun tersi de olabilir. Üründe hiç beklenmeyen ciddi düşüşler olabilir. O zaman da bizim regülasyon kurumlarımız devreye girer ve piyasadan ürünü alır. Nitekim Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) bu görevi icra ediyor."
Daha önceki yıllarda şeker, ayçiçeği, et gibi ürünlerde sorunlar yaşandığına ancak yakın zamanda herhangi bir problem beklemediğine işaret eden Yumaklı, akut problem oluşmaması için her şeyi yaptıklarını söyledi.
Yumaklı, arızi olarak ortaya çıkan durumlarla ilgili de, regülasyon kurumları aracılığıyla, gerekeni yapacaklarının altını çizerek, fahiş fiyatla mücadele konusunda da Ticaret Bakanlığı ile ortaklaşa çalışmayı sürdüreceklerini ifade etti.
Bakanlık bünyesinde Arz Güvenliği Dairesi bulunduğunu belirten Yumaklı, bu dairenin hem Türkiye'de hem de dünyada gıda ürünleriyle ilgili gelişmeleri yakından takip ettiğini ve bunları raporladığını anlattı. Yumaklı, Türkiye'de bozulmuş olan gıda fiyatlama davranışı konusunu çözmek üzere gerekeni yaptıklarını dile getirdi.
“BUĞDAYDA 21 MİLYON TON REKOLTE TAHMİN EDİLİYOR”
Yumaklı, rekolte tahminlerine ilişkin de şu değerlendirmede bulundu:
"Toprak Mahsulleri Ofisimiz, geçtiğimiz yıl 13 milyon tona yakın ürün almıştı, bu sezon da alımlara başladı. Bu yıl buğdayla ilgili rekolte tahminimiz 21 milyon ton. Diğer ürünlerde de herhangi bir şekilde bizi zora sokacak ya da endişelenmemizi gerektirecek rekolte düşüklüğü beklemiyoruz. Sebze, meyvede ve diğer üretimlerde herhangi bir rekolte düşüklüğü ya da ürün eksikliği konusunu hiçbir şekilde hissetmeyeceğiz.
Türkiye'nin tarımsal üretimde Avrupa'da 1., dünyada ilk 10 ülke arasında olduğunu belirten Yumaklı, 2023 sonu itibarıyla toplam tarımsal üretimin 139 milyon ton, 2022'de ise yaklaşık 123 milyon ton olduğunu hatırlattı.
Yumaklı, bu konuda Türkiye'nin dünyada söz sahibi ülkelerden olduğunu vurgulayarak, ülkenin kendi kendine yettiği birçok ürünü olduğuna işaret etti.
“TMO, ÜRETİCİLERİMİZDEN YAKLAŞIK 29 MİLYAR LİRA DEĞERİNDE 3,3 MİLYON TON ÜRÜN ALDI”
Türkiye'deki iç tüketim için buğday üretiminin yeterli olduğunun altını çizen Yumaklı, şu ifadeleri kullandı:
"Gerçek bu. Buğday, Dahilde İşleme Rejimi kapsamında ithal ediliyor ve dünyada 1 numara olan un sektörümüz burada una çevirerek bunu dünyaya pazarlıyor. Bu yılın bir farkı, biz hem elimizdeki stoklar hem de bu yıl gelen rekolteyle birlikte içerideki üretimin kendimize yeterli olduğuna karar verdiğimiz andan itibaren Dahilde İşleme Rejimi kapsamındaki ithalatları da durdurduk. Onlara, 'İçeriden alın, yeterli ürünümüz var.' dedik. Dolayısıyla TMO bir referans fiyatı açıklayarak, 'Bu referans fiyat, tavan fiyat değildir. Bu fiyatın altına düştüğünüz anda gelin, ben sizin ürününüzü alacağım. Ama bunun üzerine satabiliyorsanız satın.' der. Bunu kullanan sanayiye de 'Siz yurt dışından artık getirmeyin. Yeteri kadar elimizde hem üretimimizden hem de stoklarımızdan var. Buradakileri kullanın.' Yani bu, dinamik bir husus.”
TMO’nun hububat alımlarıyla alakalı uygulamayı anlatırken '45 güne kadar öderiz.' dediğini, ama şu anda 25 gün ortalamayla ödemelere devam ettiğini belirten Yumaklı “Bugün itibarıyla TMO, üreticilerimizden yaklaşık 29 milyar lira değerinde 3,3 milyon ton ürün aldı, bunun 6,5 milyar lirasını ödedi. Ortalama 20-25 günlük periyotlarda ödemelere devam ediyoruz." dedi.
Türkiye'deki üreticiler için "eli öpülesi" ifadesini kullanan Yumaklı, üreticileri üzmeye ve kırmaya hiç kimsenin hakkı olmadığını sözlerine ekledi.
